10 εισαγωγικά περιβάλλοντα για τη διδασκαλία του Προγραμματισμού

Πολλά περιβάλλοντα έχουν προταθεί κατά καιρούς για την διδασκαλία του προγραμματισμού σε αρχάριους χρήστες. Στη συνέχεια μπορείτε να δείτε 10 από αυτά, που κατά τη γνώμη μου, μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην τάξη. Αν ωστόσο έχετε κάποια αντίρρηση ή κάποια άλλη καλύτερη πρόταση μην διστάσετε να γράψετε ένα σχόλιο.

1. Scratch

Το Scratch είναι ένα γραφικό περιβάλλον προγραμματισμού που αναπτύχθηκε από το MIT Media Lab και εμφανίστηκε για πρώτη φορά το καλοκαίρι του 2007. Το περιβάλλον είναι πολύ εύχρηστο και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμα και από μαθητές δημοτικού. Η δημοτικότητα  εξάλλου του Scratch είναι πολύ μεγάλη αφού μέχρι στιγμής οι χρήστες έχουν διαμοιρασθεί περισσότερα από 1.500.000 projects.

Για περισσότερες πληροφορίες για το Scratch μπορείτε να διαβάσετε ένα εισαγωγικό tutorial ή να δείτε δύο άρθρα μου για τα Top-10 Ελληνικά links για το Scratch και τα Top-10 ξένα links για το Scratch.

Δείτε επίσης ένα εισαγωγικό video στα ελληνικά για το περιβάλλον του Scratch (κάντε κλικ στην παρακάτω εικόνα).

2. GameMaker

Το GameMaker είναι ένα περιβάλλον προγραμματισμού με το οποίο μπορείτε να δημιουργήσετε ηλεκτρονικά παιχνίδια χωρίς να χρειαστεί να γράψετε ούτε μία γραμμή κώδικα. Ωστόσο έχει μία ενσωματωμένη γλώσσα με την οποία μπορείτε να κάνετε πολύ περισσότερα πράγματα. Είναι κατάλληλο για αρχάριους χρήστες ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως μία εισαγωγή στη λογική του event-driven programming.

Μπορείτε να δείτε ένα φύλλο εργασίας που χρησιμοποιώ στην τάξη αλλά και να παρακολουθήσετε ορισμένα πολύ ενδιαφέροντα video tutorials. Επίσης, αν σας αρέσει πολύ το περιβάλλον, μπορείτε να διεξάγετε και έναν διαγωνισμό ηλεκτρονικού παιχνιδιού. Τέλος δείτε ένα video για την δημιουργία ενός maze game στο περιβάλλον του GameMaker.

3. Alice

Το Alice είναι ένα open source τρισδιάστατο περιβάλλον προγραμματισμού που είναι κατάλληλο για την διδασκαλία του object-driven και του event-driven προγραμματισμού. Απευθύνεται σε λίγο πιο προχωρημένους χρήστες δίνοντας τους τη δυνατότητα να δημιουργήσουν απλά  animated stories και video games.

Δείτε και ένα video στο οποίο φαίνεται η ευκολία δημιουργίας δομών επιλογής και επανάληψης.

4. RoboMind

Το Robomind  είναι ένα logo-like περιβάλλον προγραμματισμού. Ο χρήστης καλείται να δώσει οδηγίες σε ένα robot μέσα σε ένα πολύ όμορφο γραφικό περιβάλλον, χρησιμοποιώντας απλές εντολές. Οι εντολές μπορούν να δοθούν είτε πατώντας ένα κουμπί, είτε με το ποντίκι είτε γράφοντας εντολές.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να διαβάσετε ένα προηγούμενο άρθρο για το RoboMind και να δείτε στη συνέχεια ένα εισαγωγικό video για το περιβάλλον του RoboMind.

5. Lego MindStorms Nxt

Τα Lego MinStorms Nxt είναι προγραμματιζόμενα ρομπότ τα οποία κατασκευάζονται με τα γνωστά σε όλους μας lego τουβλάκια. Περιέχουν όμως αισθητήρες και κινητήρες που μπορούν να προγραμματιστούν με αποτέλεσμα να μπορούν να κάνουν ένα ρομπότ να κινηθεί, να αποφύγει εμπόδια, να παίξει μουσική και άλλα πολλά. Για τον προγραμματισμό του ρομπότ υπάρχουν διάφοροι τρόποι αλλά ο πιο εύκολος είναι με το γραφικό περιβάλλον που σας παρέχεται όταν αγοράζετε το εκπαιδευτικό πακέτο. Στο περιβάλλον αυτό ο χρήστης δημιουργεί το πρόγραμμα του απλά προσθέτοντας blocks.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να διαβάσετε μία εισαγωγική παρουσίαση για τα Lego Minstorms Nxt και να επισκεφτείτε τον επίσημο ιστοχώρο του Πανελληνίου Διαγωνισμού Ρομποτικής. Δείτε επίσης ένα video που παρουσιάζει ένα ρομπότ να παίζει ποδόσφαιρο και να βάζει γκολ.

6. Logo

H γλώσσα logo ήταν η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας μία εκπαιδευτικής γλώσσας προγραμματισμού που θα απευθύνεται σε μαθητές. Υπάρχουν βέβαια πολλές και διαφορετικές εκδόσεις που χρησιμοποιούνται. Δύο από τις εκδόσεις αυτές είναι οι εξής:

Η πρώτη έκδοση είναι η kturtle που είναι τμήμα του γραφικού περιβάλλοντος KDE και υποστηρίζει την ελληνική γλώσσα. Δείτε στη συνεχεια ένα video στο οποίο φαίνεται η εκτέλεση ενός απλού κώδικα στο kturtle.

Μία ακόμα έκδοση είναι το Microworlds Pro το οποίο έχει πλήρως εξελληνισθεί. Δείτε τα top-10 ελληνικά links για το Microworlds Pro αλλά και πολλά ακόμα, όπως π.χ. φύλλα εργασίας, πατώντας εδώ. Δείτε στη συνέχεια και ένα εισαγωγικό video, στα ελληνικά, για το περιβάλλον του Microworlds Pro.

7. Kodu

Το kodu είναι ένα νέο περιβάλλον προγραμματισμού από την Microsoft με το οποίο μπορείτε να δημιουργήσετε παιχνίδια. Στόχος του περιβάλλοντος είναι η εκμάθηση βασικών προγραμματιστικών τεχνικών με έναν απλό και διασκεδαστικό τρόπο. Δείτε στη συνέχεια ένα video για το πως μπορείτε να κάνετε ένα αντικείμενο να πηδάει στο περιβάλλον του kodu.

8. Εκπαιδευτικά παιχνίδια

Ένα ακόμα τρόπος εισαγωγής των μαθητών στις έννοιες του προγραμματισμού είναι η χρήση εκπαιδευτικών παιχνιδιών. Στην κατηγορία αυτή θα ήθελα να κάνω δύο προτάσεις.

Η πρώτη πρόταση είναι το παιχνίδι Lightbot που κυκλοφορεί σε δύο εκδόσεις. Σε παλαιότερα άρθρα μπορείτε να διαβάσετε  πληροφορίες τόσο για την πρώτη έκδοση όσο και για την δεύτερη έκδοση του lightbot. Δείτε επίσης ένα video που περιέχει τις λύσεις των επιπέδων 1-5 της πρώτης έκδοσης του lightbot.

Η δεύτερη πρόταση είναι το Robozzle. Είναι ένα social puzzle game στο οποίο ο κάθε χρήστης πρέπει αρχικά να κάνει register και στη συνέχεια έχει την δυνατότητα να λύσει puzzles που μοιάζουν πάρα πολύ με τα επίπεδα του lightbot. Ωστόσο στην περίπτωση του Robozzle οι χρήστες που έχουν λύσει περισσότερα από 40 επίπεδα μπορούν να κατασκευάσουν τα δικά τους puzzles. Δείτε τέλος ένα video για να καταλάβετε λίγο τη λειτουργία αυτών των puzzles.

9. GreenFoot

Το Greenfoot είναι μία εφαρμογή που απευθύνεται σε λίγο πιο προχωρημένους χρήστες και στόχο έχει την εισαγωγή των μαθητών στις έννοιες του αντικειμενοστραφούς προγραμματισμού. Έχει αναπτυχθεί από το πανεπιστήμιο του Kent στην Αγγλία και από το πανεπιστήμιο του Deakin στην Αυστραλία ενώ η γλώσσα που χρησιμοποιείται από την εφαρμογή είναι η java. Δείτε και ένα εισαγωγικό video για το περιβάλλον του GreenFoot (κάντε κλικ στην παρακάτω εικόνα).

10. Yenka Sequences

Το Yenka Sequences είναι ένα περιβάλλον προγραμματισμού που απευθύνεται σε αρχάριους χρήστες. Σκοπός της εφαρμογής είναι ο έλεγχος τρισδιάστατων χορευτών με την δημιουργία διαγραμμάτων ροής. Έτσι ο χρήστης μαθαίνει για βασικές έννοιες του προγραμματισμού όπως αυτές της ακολουθίας και της επανάληψης. Παρέχεται βέβαια και μία έκδοση που δεν είναι δωρεάν και η οποία έχει αρκετές ακόμα δυνατότητες. Η έκδοση αυτή είναι η Yenka Programming.

Δείτε και ένα εισαγωγικό video που επιδεικνύει τα βασικά της εφαρμογής Yenka Sequences.